از آنجا که هنر برای اغلب هنرمندان در دنیای امروز شغل محسوب می‌شود و بخش زیادی از عمر آن‌ها را دربرمی‌گیرد لذا بیمه و حمایت‌های قانونی از این قشر پرجمعیت نیز از اهم واجبات است. اغلب رشته‌های هنری در کشور دارای صنف هستند و آن اصناف به عنوان نمایندگان هنرمندان با دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط ارتباط دارند.

صندوق اعتباری هنر که طی جلسه‌ای در تاریخ ۱۲/۰۵/۱۳۸۲ فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کرده، نهادی است که وزارت ارشاد آن را برای رسیدگی به وضعیت معیشتی و صنفی هنرمندان رشته‌های مختلف تشکیل داده است. این صندوق طی دو سال گذشته که بحران کرونا وضعیت بغرنجی را برای فعالان عرصه‌های مختلف رقم زده، تلاش کرده با حمایت‌های مالی و معنوی بخشی از کاستی‌های موجود را مرتفع کند. صندوق موسسه‌ای غیردولتی و غیرانتفاعی دارای شخصیت مستقل است که زیر نظر هیات امناء اداره می‌شود.

صندوق اعتباری هنر از روز چهارشنبه ۳۱ شهریورماه ۱۴۰۰ نام‌نویسی بیمه درمان تکمیلی، عمر و حوادث اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه را در دستور کار قرار داده و در اینباره توضیحاتی را در رسانه‌ها منتشر کرده است. اما مشکلی که در این میان وجود دارد بسته بودن سایت ثبت نام هنرمندان عرصه موسیقی برای انجام امور بیمه‌ای و استفاده از حق و حقوق قانونی آن‌هاست.

علی مغازه‌ای (سخنگوی انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران) با اعلام این خبر درباره اتفاق رخ داده توضیحاتی داد و بر اهمیت انجمن صنفی هنرمندان موسیقی در میان صنوف و انجمن‌های موجود تاکید کرد و گفت: صندوق اعتباری هنر اصناف مختلفی همچون سینماگران، موسیقیدانان، نویسندگان و خبرنگاران و هنرمندان تجسمی و غیره را دربرمی‌گیرد و می‌تواند از هر صنف با نظر داشتن شرایط مشخص، عضوگیری کند؛ تا به این ترتیب آن اعضا به سازمان تامین اجتماعی جهت بیمه و خدمات درمانی معرفی شوند.

مغازه‌ای افزود: تدابیر جدیدی هم در دوران کرونا برای حمایت از هنرمندان و بهبود بخشی از کاستی‌ها و محدودیت‌ها و مشکلات اقتصادی ناشی از ممنوعیت‌های قانونی پاندمی کرونا توسط دولت اتخاذ شد که از کانال صندوق اعتباری هنر به هنرمندان ارائه می‌شود. به این اعتبار هنرمندانی که تحت عضویت صندوق اعتباری هنر بوده یا شرایط احراز عضویت را دارا بودند، می‌توانند از حمایت‌های حداقلی دولت که برای این شرایط خاص در نظر گرفته شده، استفاده کنند.

سخنگوی انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران در ادامه گفت: همه اهالی هنر از جمله سینماگران، تئاتری‌ها، فعالان عرصه تجسمی، نویسندگان عرصه‌های مختلف، همچنین اهالی موسیقی می‌توانند با عضویت در صندوق اعتباری هنر از امکانات موجود بهره ببرند. اما موضوعی که وجود دارد مشکلی است که در رابطه با ثبت نام بیمه اعضای انجمن صنفی هنرمندان موسیقی رخ داده است به گونه‌ای که بیش از هشت ماه است که کلیه هنرمندان معرفی شده به صندوق اعتباری هنر امکان ثبت نام در سایت صندوق اعتباری را ندارند و پاسخ سایت این صندوق به هنرمندان معرفی شده یک جمله است «پرونده شما در دست بررسی است»!

علی مغازه‌ای در ادامه تاکید کرد در واقع اعضای انجمن صنفی هنرمندان موسیقی نمی‌توانند برای ثبت نام بیمه تکمیلی و هرگونه حمایت دولتی که برای تمامی هنرمندان کشور تخصیص یافته است و متولی آن صندوق اعتباری هنر شناخته ومعرفی شده است، استفاده کرده یا مشمول حمایت دولتی و حاکمیتی شوند.

او درباره روند عضویت اهالی موسیقی در صندوق اعتباری هنر و شیوه معرفی هنرمندان عرصه موسیقی به صندوق اعتباری هنر گفت: در رابطه با نحوه معرفی هنرمندان موسیقی به صندوق اعتباری هنر تا امروز دو مرجع یا منبع قانونی معرفی وجود داشت. یکی از آن‌ها خانه موسیقی است که رییس آن یکی از اعضای هیئت امنای صندوق اعتباری هنر است و منبع دیگر انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران است که در میان این دو تشکل تنها انجمن صنفی هنرمندان موسیقی است که نه تنها در داخل ایران بلکه در تمام دنیا اعتبار قانونی و رسمی دارد.

مغازه‌ای افزود: انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران در میان دیگر اصناف موجود تنها تشکلی است که به لحاظ قانونی و حقوقی، واجد شرایط شمولیت قوانین کار بین‌الملی است. دیگر تشکل‌ها مانند خانه موسیقی و دیگر نهادهای مرتبط به موسیقی کشور، در معتبرترین وجه قانونی صرفاً موسسات فرهنگی هنری بیش نیستند و هیچگونه وجاهت صنفی و قانونی ندارند.

وی افزود: اینطور بگویم که انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران، تنها صنف قانونی نظام جمهوری اسلامی ایران است که از پروانه صنفی معتبروزارت کار برخوردار است.

علی مغازه‌ای درباره نحوه معرفی هنرمندان توسط انجمن صنفی به دستگاه‌های دولتی و در نهایت معرفی به صندوق اعتباری هنر، گفت: طبق یک رویه ما هنرمندان عضو انجمن را به صورت مکاتبه‌ای معاونت هنری ارشاد معرفی می‌کردیم و آقای قبادی به عنوان مشاور معاون وزیر ارشاد، نامه انجمن را پاراف و تایید می‌کرد و در نهایت مراحل عضویت این هنرمندان در صندوق اعتباری هنر به انجام می‌رسید که این رویه مسیری طولانی بود، اما ما در انجمن خود را تابع روشمندی ابلاغی از سوی معاونت هنری می‌دانستیم.

او در ادامه توضیحاتش گفت: من و آقای اطیابی (رییس انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران) برای کاستن از روند نسبتا طولانی امور اداری، جلسه‌ای با آقای سیدزاده (رییس صندوق اعتباری هنر) داشتیم و طی آن نشست آقای سیدزاده قول داد امور مربوط به ثبت نام به طور یک‌سره و بدون واسطه صورت پذیرد تا از آن پس ما بتوانیم اعضای انجمن را مستقیما به صندوق معرفی کنیم. توافقات لازم صورت گرفت و آقای سیدزاده خواسته ما را پذیرفتند و قبول کردند که این اتفاق رخ دهد. در نهایت قرار بر این شد که من‌بعد ما هنرمندان عضو انجمن صنفی موسیقی را مستقیما به صندوق معرفی کنیم. البته اشتباه ما این بود که آن جلسه و خواسته‌ها وتوافقات‌مان با آقای سیدزاده را مکتوب نکردیم و به قول رییس صندوق اعتماد کردیم.

سخنگوی انجمن صنفی هنرمندان موسیقی در ادامه گفت: با اینکه توافقات و تعاملات انجام شد اما در کمال ناباوری نه تنها هیچ اتفاق مثبتی رخ نداد که ما مجبور شدیم همان شیوه قبلی را برای معرفی اعضا طی کنیم و برای تامین حقوق حقه و قانونی هنرمندان رشته موسیقی بر اساس روال قبل به معرفی اعضا بپردازیم.

وی در ادامه گفت: حال تاسف‌آور این است که هشت ماه است نامه‌هایی که با امضای مشاور وزیر ارشاد و معاونت هنری به صندوق ارجاع شده‌اند، مورد پذیرش صندوق اعتباری هنر قرار نمی‌گیرند و مایه تاسف مضاعف این است که در پاسخ پیگیری‌های مکرر ما از صندوق به ما گفته شد که کلا صندوق فعلا پذیرش ندارد و ما به قول مدیریت صندوق اعتماد کرده و فکر می‌کردیم واقعا همینطور است، که نبود!

مغازه‌ای ضمن اظهار تاسف از این اتفاق، ادامه داد: روز پنجشنبه یکم مهرماه به طور خیلی اتفاقی متوجه شدیم اصلا آنطور نبوده که به ما گفته بودند! و ما طبق اسناد و شواهد مطلع شدیم که نه تنها معرفی‌شدگان تمام اصناف پذیرش می‌شوند، بلکه عضویت معرفی‌شدگان به حدی تسریع شده بود که به محض ورود اطلاعات متقاضیان سایر شاخه‌های هنری، در کمتر از یک روز کلیه امور قانونی و حمایتی برای هنرمندان عضو انجمن‌ها وخانه‌های هنری ازجمله دارندگان کارت عضویت «خانه موسیقی» به سرعت به جریان می‌افتاده است، در حالی که در همین اثنا، اعضای انجمن صنفی هنرمندان موسیقی زمانی که تلاش داشتند مدارک مربوط به پرونده‌شان را روی سایت صندوق بارگذاری کنند، با مشکلات و بهانه‌های عدیده‌ای نظیر مدارک ناقص است برخورد می‌کردند! و در نهایت هم با وجود تلاش روزها وهفته‌ها وپی‌گیری‌های فرساینده با پیام «پرونده شما در دست بررسی است» مواجه می‌شدند!

مغازه‌ای تاکید کرد: اینطور به نظر می‌رسد که معرفی‌نامه‌های انجمن صنفی بر اساس ابراز سلایق و لابی‌گری‌های برخی افراد مخالف انجمن بی‌اعتبار و متوقف شده است، چراکه اگر در راستای معرفی‌ها از سوی انجمن صنفی هنرمندان موسیقی خلافی وجود داشته پس هر اتفاقی هم تا به حال افتاده باید تخلف محسوب شود! اگر هم تخلفی وجود نداشته پس چطور یک انجمن صنفی واقعی و قانونی با یک اعتبار بین‌المللی که مایه انبساط خاطر است، باید با چنین مشکلاتی مواجه شود.

وی بیان کرد: برای نمونه بنده شخصا از اردیبهشت سال ۱۳۹۹ توسط انجمن هنرمندان موسیقی به صندوق اعتباری هنر معرفی شدم، اما چند ماه است مراحل ثبت مدارت مورد نیاز صندوق اعتباری هنر را نتوانسته‌ام در سایت این موسسه بارگذاری کرده و تاییدیه عضویت را دریافت کنم، در حالی که فقط کافی بود در مورد پرونده خود تنها یک تماس با مدیر پیشن صندوق بگیرم تا کار خودم را بدون کمترین تشریفات به انجام رسانم اما بدون اغراق می‌دانیم که از هشت ماه پیش تاکنون هیچ ثبت نامی از اعضای انجمن صنفی صورت نگرفته است و امروز دستکم پرونده حدود ۴۵۰ نفر از اعضای انجمن از هشت ماه پیش و حدود هشتصد هنرمند موسیقی از حدود دو سال پیش تا به امروز همچنان و بلاتکلیف مانده است!

مغازه‌ای گفت: ظاهرا افرادی که جزیی از جامعه موسیقی هستند در کار انجمن صنفی هنرمندان موسیقی سنگ‌اندازی می‌کنند، در حالی که روال کار انجمن قانونی است و بیش از پنج هزار نفر عضو دارد. اعضای انجمن در تمام ایران پراکنده‌اند. به نظرم سلیقه‌هایی مبنی بر حذف افراد و حذف انجمن وجود دارد و این دست‌های پنهان نمی‌خواهند متولیان و مسئولان این انجمن صنفی بتوانند خدمت اندک خود به اهالی موسیقی سراسر کشور را ادامه دهند.

او اذعان داشت: اگر بخواهم درباره اعتبار و اهمیت تشکل‌های مشابه در عرصه موسیقی توضیح دهم، باید بگویم خانه موسیقی موسسه‌ای فرهنگی هنری است و انجمن موسیقی ایران هم زیر مجموعه وزارت ارشاد است و یکی از شرکت‌های اقماری این وزارت خانه و مجری امور اجرایی وزارت ارشاد محسوب می‌شود. در واقع کارکرد انجمن موسیقی ایران چیز دیگری است و این تشکل باید تا جای ممکن از تولید آثار هنری حمایت کند و برگزاری جشنواره‌ها نیز برعهده این موسسه است. واضح‌تر اینکه انجمن موسیقی ایران بازوی اجرایی معاونت هنری وزارت ارشاد است.

مغازه‌ای گفت: انجمن صنفی موسیقی ایران تنها انجمن صنفی است که علاوه بر تایید وزارت ارشاد، وابسته به وزارت کار و رفاه است. البته ارتباط نسبتا خوبی بین انجمن صنفی با دولت‌های قبلی وجود داشت؛ اما در دوره آقای سیدزاده و دوستانشان نمی‌دانم چه تدابیری اتخاذ شده که اوضاع برای اعضای انجمن تا این حد بغرنج شد!

وی در پاسخ به اینکه مسئولان صندوق اعتباری هنر به طور واضح درباره مشکل مذکور چه توضیحاتی داده‌اند، گفت: چندبار درخواست دیدار و گفتگو داشتیم اما خواسته‌های ما بی‌پاسخ مانده بود. چند وقت پیش هم اولین انتصاب وزیر ارشاد، رییس جدید صندوق بود و ظواهر امر اینطور می‌گوید که صندوق اعتباری هنر با مشکلات زیادی مواجه بوده که وزیر با این شتاب دست به چنین جایگزینی فوری زده است.

سخنگوی انجمن صنفی موسیقی ایران در ادامه درباره اهمیت این نهاد صنفی گفت: در تمام دولت‌های پیشین که بر اساس قوانین جمهوری اسلامی پی‌ریزی شده بودند، همواره روی تشکیل اصناف و انجمن‌ها تاکید شده است. اما در دولت قبلی اصرار داشتند تا انجمن موسیقی ایران که بازوی اجرایی خودش بوده را حذف کند تا به این ترتیب از تشکیل انجمن‌های صنفی حمایت کند تا آن‌ها شکل بگیرند، در حالیکه در مقاوله نامه‌ای که وزارت ارشاد با وزارت کار و امور اجتماعی داشتند، این شرط نیز وجود داشت که شرط تاسیس یا تشکیل انجمن صنفی این است که پیش‌تر هیچ انجمن صنفی در آن رشته تشکیل نشده باشد. این در حالی است که انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران از سال ۱۳۷۷با مجوز قانونی تاسیس و یک سال پس از آن، خانه موسیقی راه‌اندازی شده است. مورد دیگر اینکه انجمن صنفی هنرمندان موسیقی تنها نهاد مورد تایید سازمان‌های جهانی است و این اعتباری برای کشورمان محسوب می‌شود و باید مورد توجه و حمایت قرار گیرد درحالیکه مثلا خانه موسیقی به لحاظ قانونی صرفاً یک موسسه فرهنگی و هنری بیش نیست.

این پژوهشگر موسیقی ادامه داد: اگر از نظر «ILO»، قانون کار و قوانین بین المللی کار به موضوع بنگریم، دولت می‌تواند به وجود انجمن صنفی موسیقی ایران مباهات کند. اینکه انجمن مورد تایید سازمان‌های جهانی است اتفاقی بسیار پر اهمیت و درخور توجه است. با همه اینها در دولت پیشین و مدیریت قبلی صندوق اعتباری هنر و ذهنیت حاکم بر دوایر تصمیم‌گیر، انگار انجمن‌صنفی هنرمندان موسیقی به عنوان بچه سر راهی هم محسوب نمی‌شد.

مغازه‌ای درادامه گفت: اینکه انجمن صنفی موسیقی تحت لوای کلیه قوانین وزارت کار و رفاه و تعاون بوده و هست اتفاق بزرگی است. همه می‌دانیم که اصنافی مانند کانون‌های مختلف خانه سینما سال‌هاست درگیر این موضوع بوده تا بتواند مورد حمایت وزارت کار و امور اجتماعی قرار بگیرند تا قوانین کار شاملشان شود؛ در حالی که تمامی موسسات هنری توسط وزارت ارشاد بدون چشم داشت حمایت می‌شوند، اما بیمه بازنشستگی ندارند و این وزارت کار است که چنین حمایت‌هایی را در دستور کار قرار داده است.

او افزود: زمانی که هنرمندی از کار بازنشسته می‌شود باید تحت پوشش تامین اجتماعی و حمایت وزارت کار قرار گیرد در حالی که انجمن صنفی موسیقی ایران قانونی‌ترین بستر برای پرداختن به چنین اموری است، اما مسئولان حداقل امکانات و حمایت‌ها را هم برای ما قائل نیستند و این جای تاسف بسیار دارد.

مغازه‌ای در پاسخ به اینکه مسئولان مربوطه در صندوق اعتباری هنر تا چه حد از فعالیت‌های انجمن صنفی و اعضای آن سراغ می‌گیرند، گفت: هیچگاه این اتفاق نیفتاده و این ما بوده‌ایم که هر بار به صندوق مراجعه کرده‌ایم. در مراجعاتمان هم ظاهرا آقای سیدزاده و همکارانشان از ما استقبال کرده‌اند اما تا این لحظه همراهی و حمایتی وجود نداشته است.

وی گفت: برای دیدار با رییس جدید صندوق اعتباری هنر آقای سید مجیدپوراحمدی درخواست دیدار داده‌ایم و منتظر پاسخ ایشان هستیم تا ضمن صحبت درباره مشکلات و کاستی‌ها بلاتکلیفی عضویت بین ۵۰۰ تا هشتصد هنرمند موسیقی را ساماندهی کنیم.

سخنگوی انجمن صنفی هنرمندان موسیقی ایران در پایان گفت: امیدوارم حضور آقای پوراحمدی به عنوان رییس جدید صندوق اعتباری هنر شرایط بهتری را برای همکاری‌ها و تعاملات رقم بزنند و سایه برخوردهای حذفی و تمامیت‌خواهانه را از سر هنرمندان و سرنوشت و آینده خانواده آنان بردارند. به امید اینکه نگرش خودی و غیرخودی از محیط‌های حقوقی و اجتماعی عمومی برداشته شود و تبعیضی وجود نداشته باشد.

منبع: ایلنا